
مارتنزیت؛ زیست مواد دندانی به زبان شیرین!
دکتر سیامک شایان| این روزها پادکست و محتوای صوتی اقبال خوبی در میان کاربران ایرانی پیدا کرده است و بسیاری از مردم در زمان خود را حین رفت و آمد، در فضای کار یا خانه با شنیدن پادکست پر میکنند. دندانپزشکان هم از این قاعده مستثنی نیستند، شمار زیادی از آنها نیز مخاطب پادکستهای فارسی و غیر فارسی هستند و حتی تنی چند از آنان دستاندرکار تولید پادکستهایی در موضوعات مختلف از علم دندانپزشکی گرفته تا سینمایی یا علوم انسانی شدهاند. مارتنزیت یکی از پادکستهای علمی دندانپزشکی است که با موضوع مواد دندانی منتشر میشود. در حدود یک سال از عمر آن میگذرد و تا امروز فصل اول آن با تولید و انتشار ۱۶ اپیزود به پایان رسیده است.

تولید پادکست مارتنزیت بر عهده دکتر کیانا شکفته است. او متولد سال ۱۳۷۲ است و در سال ۹۶ در مقطع عمومی رشته دندانپزشکی از دانشگاه مشهد فارغالتحصیل شده و در ادامه مسیر تحصیل در رشته زیست مواد دندانی را پیش گرفته است و در حال حاضر در سال چهارم این رشته مشغول به تحصیل است.
او آنچنان که در این گفتگو میگوید تولید پادکست مارتنزیت را از سال ۹۸ و با حمایت و همراهی همسر و دوستانش آغاز کرده است و در خلال تولید آن به علایق خود یعنی مواد دندانی، گرافیک، کامپیوتر و موسیقی میپردازد.
دکتر شکفته هر قسمت پادکست مارتنزیت را با این دیالوگ آغاز میکند: سلام. من کیانا شکفته هستم و این …مین قسمت از پادکست مارتنزیت است. پادکست مارتنزیت جایه که من هر ماه یکی از مواد دندانپزشکی را انتخاب میکنم و در موردش اطلاعات کامل و ترجیحا بالینی میدم تا فارغ از اینکه چقدر در موردش اطلاعات داشتید بتوانید بهتر ماده دلخواهتان را انتخاب کنید و با آن کار کنید تا در نهایت هر کدام از ما بتوانیم دندانپزشک بهتری باشیم.
پادکست مارتنزیت در حال حاضر و پس از انتشار فصل اول خود در قالب شانزده اپیزود، بیش از سه هزار نفر دنبالکننده دارد و اپیزودهای آن حدود ۵۰هزار بار شنیده شده است. در آستانه انتشار فصل دوم این پادکست به گفتگو با دکتر کیانا شکفته پرداختیم تا درباره مسیر خود در انتشار پادکست مارتنزیت و علاقهاش به رشته زیست مواد دندانی بپردازیم.
نسخه صوتی این گفتگو به زودی در پادکست مارتنزیت در دسترس خواهد بود

– خانم دکتر شکفته بفرمایید چه طور به ساخت پادکست علاقهمند شدید و تصمیم گرفتید به تولید محتوا در این زمینه بپردازید؟
من قبل از شروع این کار چند سالی بود که با حوزهی پادکست و پادکستهای فارسی آشنا شده بودم و این اتفاق بر روی من تاثیر بسیار مثبتی داشت. چرا که از وقتی برای درس خواندن به تهران آمدهام حدوداً روزی ۳ ساعت در مسیر رفت و آمد به دانشگاه بودم و کارهای منزل را هم باید خودم انجام میدادم؛ در حالی که خیلی دوست داشتم این ۴، ۵ ساعت را به کتاب خواندن بگذرانم. وقتی با پادکست آشنا شدم دیدم این محتوا که به صورت صوتی تهیه میشود کمک میکند در حالی که مشغول کار دیگری هستی از وقتت استفاده کنی. بنابراین با خودم فکر کردم که من هم میتوانم در حوزههای مورد علاقهام پادکست تهیه کنم. موضوعاتی که ابتدا به ذهنم خطور کرد اکثراً غیر دندانپزشکی بود؛ اما بعد از اینکه بیشتر فکر کردم دیدم با توجه به حجم بالای کارم اگر بخواهم در یک زمینه غیر مرتبط پادکست تهیه کنم فرصت کافی برای تمرکز روی آن نخواهم داشت. گذشته از آن، چند وقتی بود دوست داشتم با برندهای مواد دندانی که در بازار هستند بیشتر آشنا شوم؛ اما ایدهام را عملی نکرده بودم. پس با خودم فکر کردم موقعیت خوبی است که از این طریق به این کار بپردازم و در این زمینه پادکست تولید کنم.
– اسم پادکست شما غریب به نظر میرسد. چه طور آن را انتخاب کردید و وجه تسمیه آن چیست؟
من همیشه سعی کردم کار متفاوتی انجام بدهم و به قول معروف خلاف جهت آب شنا کنم. زمانی که به دنبال اسم بودم اصلاً دوست نداشتم کلمهی دندان به فارسی یا انگلیسی در نام پادکستم باشد. پس سراغ کتابهای مواد دندانیام رفتم و آنها را ورق زدم که اسمی پیدا کنم. در همین حین به یکی از فصلهای کتابم رسیدم که درباره فولاد بود. فاز مارتنزیت یکی از فازهای فولاد است که سخت و شکننده است و در کتاب توضیح داده بود که اگر این فاز در فولاد از درصد مشخصی بیشتر شود، به حدی شکننده میشود که دیگر قابل استفاده نیست و اگر هم از درصدی کمتر شود آنقدر نرم میشود که خاصیت خود را از دست میدهد. در ادامه توضیح داده بود که این فاز باید متعادل باشد. در همان حین با خودم فکر میکردم که چالش من همیشه در زندگیام این بوده است که چگونه تعادل را در زندگی برقرار کنم و برای کار حرفهای و علاقهمندیها و نقشم در خانواده به میزان کافی وقت بگذارم. در نتیجه از این اسم خوشم آمد و آن را انتخاب کردم.
در مورد لوگو پادکست هم که شکل یک مار است که البته سعی کردم اندکی به مار رابین هود و مفاهیم پشت آن شباهت داشته باشد، در اصل یک تکنیک ساخت لوگوست و ربطی به مفهوم آن ندارد. یعنی اگر مارتنزیت را به ۳ بخش مار + عدد ۱۰ + site بشکنید این لوگو ایجاد می شود. برای من مهم این بود که با دیدن این مار اسم و هدف پادکست در ذهن مخاطب تداعی شود.

– پادکست مارتنزیت چگونه متولد شد؟ تولید پادکست را چگونه شروع کردید و اولین پادکست شما کی منتشر شد؟
اولین بار ایدهی تولید پادکست شهریور ۹۸ به ذهنم رسید. یک شب به همراه همسرم برای شام بیرون رفته بودیم و داشتیم در این باره صحبت میکردیم که هر کدام تا به حال دوست داشتهایم چه کارهایی انجام بدهیم؛ اما سراغش نرفتیم و چرا این کار را نکردیم. یکی از کارهایی که من ذکر کردم تولید پادکست بود و همسرم به من گفت: «چه چیزی جلودارت شده است که پادکست تولید نکنی؟» من در پاسخ ترسهایم را مطرح کردم که شاید مخاطب نداشته باشم، شاید صدایم به اندازه کافی خوب نباشد، میترسیدم بقیه قضاوتم کنند و … و مدتی هم این فکر را کنار گذاشتم تا اینکه دو هفته بعد در سالگرد ازدواجمان، همسرم برایم میکروفون خرید و به نوعی مرا در عمل انجام شده قرار داد. من به خاطر رودربایستی هم که شده، کار را شروع کردم و اولین اپیزود پادکست که اپیزود صفر بود را حدود ۱۰ بار ضبط کردم؛ اما جرات نکردم در کانال تلگرامی که درست کرده بودم منتشر کنم. با خودم فکر کردم بهتر است قبل از انتشار، اپیزودهای بعدی را هم آماده کنم. بعد از آن ۴ اپیزود با موضوع بلیچینگ ضبط کردم که بیشتر از ۱۰۰ ساعت برای آنها وقت گذاشتم؛ اما باز جرات نداشتم آنها را منتشر کنم. با خودم فکر میکردم اگر چیزی را اشتباه گفته باشم یا کارم ایراداتی داشته باشد بقیه چه فکر میکنند. تا اینکه بعد از ۲ ماه، بیستم آبان ۹۸ بود که یکی از دوستانم حین صحبتهایی که با هم داشتیم گفت: «دیگر کاری به هیچ چیز ندارم و خودم پادکست را منتشر میکنم!» این باعث شد دوباره در عمل انجام شده قرار بگیرم و دلم را به دریا بزنم و لینک پادکست را منتشر کردم. اول کار خیلی استرس داشتم؛ اما کار خوب پیش رفت و به تدریج روند مثبتی را طی کردیم.

– البته رشتهی زیست مواد دندانی برای افرادی که از اهمیت آن آگاه هستند رشتهی مهم با جایگاهی منحصر به فرد است؛ اما واقعیت این است که این بحث در دوران دانشگاه چندان دانشجو را جذب نمیکند. با این وجود شما مباحث مربوط به مواد دندانی را به شکلی بسیار خوشایند و حتی شیرین ارائه میدهید. چه طور به این هدف دست پیدا کردید و به عبارت دیگر تکنیک شما در این زمینه چیست؟
به نظر من پاسخ این سؤال در دو کلمهی علاقه و عشق به این رشته نهفته است. شاید این حرفه کلیشهای به نظر برسد؛ اما واقعیت این است که من رشتهی مواد دندانی را با جزئیات آن عاشقانه دوست دارم. قبل از اینکه در دبیرستان رشتهی تجربی را انتخاب کنم، ریاضی، کامپیوتر و تحلیل مفاهیم و همچنین شیمی را دوست داشتم و در دوران دبیرستان هم در المپیاد شیمی شرکت میکردم. بعد از اینکه تجربی را انتخاب کردم و کنکور دادم، دوست داشتم در داروسازی پذیرفته شوم؛ اما ترجیح دادم مشهد پیش خانواده ام بمانم و از آنجا که رتبهام به دندانپزشکی مشهد میخورد این رشته را انتخاب کردم؛ اما ۴، ۵ سال اول آن چیزی که میخواستم یعنی شیمی و تحلیل را نمیتوانستم در دندانپزشکی پیدا کنم و سردرگم بودم. زمانی که پایان نامهام را با دکتر باقری، استاد رشته مواد دندانی مشهد برداشتم، در آزمایشگاه به همه چیزهایی که قبلاً در المپیاد شیمی و برنامهنویسی به دنبالش بودم یعنی خلق و تحلیل که همیشه مورد علاقهی من بودهاند رسیدم. علاوه بر این، ساخت پادکست هم با علایق من خیلی جور در میآمد چون علاقه زیادی به کارهای گرافیکی، کامپیوتری و موسیقی داشتم و همه این ها در ساخت پادکست مارتنزیت یک جا جمع شد.
– شما تا به حال فصل اول پادکست مارتنزیت را در ۱۶ اپیزود تولید و منتشر کردهاید. برای افرادی که با پادکست شما آشنا نیستند توضیح بدهید که که محتوای این شانزده قسمت چیست و مباحث را چگونه در این قسمتها چیدهاید؟
انتخاب موضوع بلیچینگ برای ۴ اپیزود اول دلیل خاصی نداشت و موضوعی بود که خودم هم دوست داشتم بیشتر دربارهاش بدانم. بعد از آن از مخاطبهایم نظرسنجی کردم و پرسیدم که دوست دارند درباره چه موضوعی بیشتر بدانند و افراد زیادی موضوع adhesive dentistry را مطرح کردند. بنابراین ۴ اپیزود بعدی که طراحی کردم در ارتباط با پرایمرها بود که برندهای آنها را کامل توضیح داده بودم. بعد از آن به سراغ ادهزیوها رفتم که فکر نمیکردم اینقدر مبحث گستردهای باشد. ابتدا یک طبقهبندی اولیه از ادهزیوها گفتم و پس از آن راجع به آنفیلد رزین که همیشه برای عدهای مورد سوال بوده؛ اما راجع به آن اطلاعات کاملی وجود نداشت یک اپیزود درست کردم. در اپیزودهای بعدی راجع به ادهزیوهای توتال اچ و مکانیسم دقیقشان و دلیل اینکه افراد به آنها حساسیت دارند و بعد هم راجع به ادهزیوهای سلف اچ صحبت کردم. بعد هم اپیزودی راجع به ادهزیوهای دوال کیور که به نظرم چالش برانگیزترین اپیزود پادکست هم بوده و بعد هم ادهزیوهای یونیورسال و دست آخر هم دو اپیزود در ارتباط با انتخاب ادهزیو مناسب بر اساس کاربرد آنها در کلینیک و دیگری هم نکات لازم در کار با باندینگها تهیه کردم.

– پادکست شما محتوای کاملاً علمی دارد و به زبان ساده و شیرین برای مخاطب عنوان میشود. منابع آن را چه طور تامین میکنید؟ از آنجا که خودتان اشاره کردهاید که قسمتی از آن بر اساس تجربیاتی که دارید است، آیا منابع کامل یا در دسترس نیستند؟ آمادهسازی هر یک از قسمتهای پادکست چقدر از شما زمان میبرد؟
منابع هر موضوع با دیگری خیلی متفاوت است. درباره برخی از موضوعات اطلاعات بسیار زیادی وجود دارد و نیازی به جستجوی خیلی زیادی نیست. بنابراین برای صحبت درباره موضوعاتی که رفرنسهای آنها اثبات شده و مشخص هستند به دنبال منابع دیگر نرفتم. در انتخاب رفرنسها هم به آخرین کتابهای مواد دندانی و ترمیمی مراجعه میکنم و برای هر قسمت هم از بیش از یک کتاب استفاده میکنم. سراغ تمام فصلهایی که قبلاً خواندهام میروم و آنها را دوباره مطالعه میکنم تا بتوانم درباره یک موضوع پادکست ضبط کنم.
در برخی از موارد آخرین رفرنسی که چاپ شده مربوط به چند سال پیش است و بعد از آن مقالات جدید زیادی منتشر شده است. به همین دلیل در این موارد سراغ مقالات میروم و اولویتم در انتخاب آنها، مقالات سیستماتیک ریویو و متا آنالیز هستند. چرا که اعتقادم این است که نمیشود تنها بر اساس یک مقاله درباره یک موضوع قضاوت کرد؛ بنابراین تا به حال تمام مقالات سیستماتیک ریویو و متا آنالیز موضوعاتی که درباره آنها پادکست ضبط کردهام را سعی کرده ام بخوانم و اکثر آنها را هم در کانال تلگرام ذکر کردهام. بخشی دیگری از کار این است که بروشورها و اطلاعات فرمولاسیون تمام برندهای موضوعاتی که درباره آنها صحبت میکنم را مطالعه میکنم و به این طریق اطلاعاتی را به دست میآورم و به دنبال علت آنها در مقالات میگردم.
در این بین مباحثی هم مانند دوآل کیور اکتیواتورها بودند که در مورد آنها اطلاعات بسیار کمی وجود داشت و مجبور شدم از مقالات معمولی و اطلاعات شیمی خودم، پدرم و دوستان پدرم استفاده کنم و با یکدیگر اطلاعاتی که در مقالات آمده بود را تحلیل کردیم. به علاوه حتی به تعدادی از ادوایزرهای شرکتهای مختلف هم پیام دادم و از آنها سوالاتی پرسیدم که تعدادی از آن ها با من همکاری کردند.
در اپیزودهای جمعبندی که موضوع آنها انتخاب باندینگ مناسب یا روش کار بود، بر اساس سلیقه خودم تقسیمبندیهایی انجام دادم که برای آن مرجعی نداشتم. در اصل از روز اول که پادکست را شروع کردم با خودم گفتم نمیخواهم این کار تکرار گفتههای بقیه باشد؛ بلکه میخواهم بر اساس علم، اما به زبان من باشد و جای دیگر گفته نشده باشد.

– شما هنوز دانشجو هستید و در فضای دانشگاه حضور دارید و با اساتید مختلف این رشته در تعامل هستید. واکنش اساتیدتان که خودشان در مباحثی که شما مطرح میکنید دارای مقاله و صاحب نظر هستند به این پادکستها چه بوده است؟
یکی از ترسهای اولیه من همین واکنش اساتید به کارم بهعنوان دانشجوی سال سوم در آن زمان بود. واقعیت این است که به غیر از حمایت از آنها چیزی ندیدم و خودم انتظار نداشتم اساتید مواد دندانی و ترمیمی و پروتز تا این حد نسبت به کار من واکنش مثبت و حامیانه داشته باشند. از زمانی که در رشتهی مواد دندانی مشغول به تحصیل شدهام مواد دندانی برای من مثل یک خانواده دوم بوده و هست و دقیقاً اساتید مانند اعضاء یک خانواده نه تنها ایرادی از کار من نگرفتند؛ بلکه همه آنها به من کمک کردند تا به تدریج پادکست رشد کند. همیشه هم در پادکستهایم گفتهام که مباحثی که ارائه میدهم کاملاً علمی است و آمادگی دارم که منابع آن را ارائه دهم و در مورد آنها با افرادی که مشتاق هستند بحث کنیم و اگر هر جا هر اشتباهی هم کردم استقبال میکنم اساتید آن را به من گوشزد کنند. در ضمن آمادگی دارم اگر اشتباهی کرده باشم آن را در اپیزود بعدی اصلاح کنم؛ اما به غیر از یکی، دو مورد جزئی استادی ایرادی از این کار نگرفته است.
حتی تعدادی از اساتید، اوایل کار که هنوز جرات معرفی پادکست را نداشتم، خودشان پادکستهایم را پیدا کرده بودند. از جمله مرحوم دکتر مصطفی فاطمی که اولین شخصی بودند که در پادکستهای فارسی موضوع مواد دندانی را جستجو کرده، پادکست مرا پیدا کرده و در گروه مواد دندانی به سایر اساتید هم معرفی کرده بودند. خانم دکتر اسکندریون هم بدون معرفی من با این پادکست آشنا شدند و خیلی از این کار حمایت کردند. آقای دکتر باقری هم از زمان دانشجویی همیشه راهنمای من بوده و دکتر هوشمند هم همیشه با حوصله پاسخگوی سوالات من بودهاند. دکتر بهروزی بخش، دکتر جعفرزاده ، دکتر شهابی و دکتر مسائلی و بسیاری از اساتید دیگر هم همیشه مشوق و کمک من بودهاند.
– برای افرادی که با ساختن پادکست آشنا نیستند درباره چگونگی ساخت و تعریف سناریو و ویرایش فایل صوتی پادکست توضیح بفرمایید؟
در مرحله اول زمان طولانی درباره موضوعی که میخواهم مطرح کنم مطالعه میکنم؛ تا جایی که حس کنم تمام جزئیات را میدانم و سؤال بیجوابی برایم باقی نمانده است. بیشتر زمان تولید پادکست را همین مرحله تشکیل میدهد و هر اپیزود نیمساعته، حداقل به ۴۰ تا ۵۰ ساعت مطالعه نیاز دارد. در مرحلهی بعد ترتیب موضوعاتی که باید بگویم را مینویسم تا سردرگمی پیش نیاید و موضوعی از قلم نیفتد. بعد از تعیین کردن ایدهی کلی، در اپیزودهایی که نسبت به موضوع آن مسلط تر هستم همهی متنی که باید بگویم را نمینویسم؛ اما در موضوعاتی که محتوای سنگینتری دارند و ممکن است نکاتی مغفول بماند، متن را مینویسم که این مرحله هم حدوداً ۷، ۸ ساعت زمان میبرد. در نهایت به انتخاب موسیقی مورد نیاز، ضبط فایل و ویرایش نهایی میرسیم. در مرحله ویرایش جاهایی که مخاطب ممکن است خسته شود موسیقی میگذارم. فاصله ۱ ماههای که بین ضبط پادکستها دارم به انتخاب موسیقی اپیزود بعدی میگذرد. البته همسرم در انتخاب موسیقی خیلی به من کمک میکند و اگر آهنگی گوش بدهد که برای کار من مناسب باشد آن را پیشنهاد میدهد. در کل ضبط یک اپیزود نیمساعته، ۱ ساعت و ربع و ویرایش آنهم بین ۷ تا ۸ ساعت زمان میبرد برای همین برای ضبط و ادیت هر اپیزود یک روز کامل را خالی میکنم.
– گذشته از اساتید، از دندانپزشکان و دانشجویان چه بازخوردی دریافت کردهاید؟
روزهای اول کارم با خودم فکر میکردم خوب است بستری برای ارتباط بین متخصصان بالینی و متخصصان مواد دندانی وجود داشته باشد که بتوانند با هم راجع به مواد دندانی صحبت کنند؛ اما نمیتوانستم پیشبینی کنم که این ایده چقدر میتواند برای مخاطب مورد توجه باشد. حالا بعد از گذشت حدود ۱ سال و ۲ ماه، پادکستهای من حدود ۳ هزار و پانصد مخاطب دارد و ۱۶ اپیزود آن بیش از ۵۰ هزار بار شنیده شده است که این استقبال از آنچه من تصور میکردم خیلی فراتر بوده است.
البته بعضی از مخاطبان میگویند پرداختن زیاد به جزئیات، موردعلاقهی آنها نیست و در عوض افرادی هم هستند که طرفدار این موضوع هستند و میگویند گوش دادن به این مباحث مانند این است که در دل موضوع رفتهاند. به جز این موضوع، بازخورد انتقادی ندیدم و پیامهای مثبت و تشکر زیادی دریافت کردم. تا جایی که انتظار آن را نداشتم. حتی تعدادی میگفتند از این طریق به مواد دندانی علاقهمند شدهاند و فکر نمیکردند این مبحث اینقدر مفهومی باشد و عدهای میگفتند در کار کلینیکی آنها تفاوت زیادی ایجاد شده است. روزهایی که به هر دلیلی انرژی کمتری دارم و تحت فشار کاری زیاد هستم، سراغ این بازخوردهای مثبت میروم و انرژی میگیرم که به کارم با انرژی بیش تر ادامه بدهم.

– با به پایان رسیدن فصل اول مارتنزیت، برنامه شما برای فصل دوم چیست؟ آیا میخواهید به چارچوب کار تنوع بدهید و سراغ موضوعات جدیدتر و متنوعتری بروید؟ آیا تا به حال به دو نفره بودن اجرای پادکست، برای مثال حضور متخصص مربوط به موضوع مورد بحث فکر کردهاید؟
اساس کار من خواسته مخاطب است؛ چرا که دوست دارم پادکستهایی که تولید میکنم مفید باشد. از آنجا که حدود ۵۰ درصد از مخاطبان در نظرسنجیها اعلام کردهاند میخواهند در فصل دوم به موضوع کامپوزیت پرداخته شود، تصمیم گرفتم فصل دوم را با این موضوع شروع کنم. طرح کلی کار را هم نوشتهام و مقداری از محتوای اپیزود اول را هم آماده کردهام.
در رابطه با حضور متخصص و بهرهمندی از دیدگاه بالینی او باید بگویم این کار فرایند ساخت پادکست را سخت میکند. به همین دلیل لایو اینستاگرام را جایگزین اپیزودهای دونفره کردم و تعدادی لایو هم برگزار کردم. برای مثال آخرین لایوی که گذاشتم راجع به مادهی کلسیم هیدروکساید بود که سؤالات زیادی درباره آن از من میپرسیدند. در این لایو دو روزه، من از دید مواد دندانی به این ماده پرداختم و سه متخصص اندو و ترمیمی و کودکان از دیدگاه خودشان درباره آن صحبت کردند. در حال حاضر تصمیم دارم این رویه را جایگزین پادکستهای دونفره کنم اما با بهتر شدن شرایط احتمالا پادکست های دونفره را هم در برنامه داشته باشیم.
– و در پایان اگر صحبتی دارید…
دغدغهی من همیشه این بوده است که در دانشگاه در حق مواد دندانی اندکی کملطفی میشود. دانشجو در ترم ۴ مقطع عمومی باید ۲ واحد مواد دندانی بگذراند و این در حالی است که هیچ دیدی راجع به ترمیم و اندوی دندان و بهطور کلی کار بالینی دندانپزشکی ندارد. شخص من زمانی که از این مقطع فارغالتحصیل شده بودم احساسم این بود که از مواد دندانی در دانشگاه هیچچیزی یاد نگرفتهام و این در حالی بود که دانشکده مشهد جزو دانشکدههای دندانپزشکی قوی است و گروه مواد دندانی خوبی دارد؛ اما مشکل جای دیگری بود. مسئله این است که در این مقطع زمان لازم و آموزش عملی در زمینه مواد دندانی وجود ندارد و در مقطع زمانی مناسبی هم تدریس نمیشود. امیدوارم این فعالیتها تلنگری باشد تا بتوانیم اهمیت این رشته را در کار بالینی بهتر متوجه شویم و در کوریکولوم آموزشی اصلاحاتی انجام شود. شاید در این صورت نیازی به این آموزشهای جنبی حتی وجود نداشته باشد.
موضوع دیگر این است که به شخصه به آموزش رایگان و در دسترس اعتقاد زیادی دارم؛ چنانچه شاهد هستیم امروزه دنیا به این سمت رفته است. امیدوارم در باقی زمینهها هم به سمت اشتراکگذاری دانش خود برویم تا رشد جمعی محقق شود. البته ممکن است سلیقهی سایرین با من متفاوت باشد. در پایان هم از پدر و مادرم و همسرم، تک تک کسانی که من را در شروع و ادامه دادن این راه راهنمایی کردن به خصوص اساتید خوبم در دانشگاه مشهد دکتر علی کاظمیان و دکتر حسین باقری که من را به ادامه تحصیل در مقطع phd راهنمایی کردند، اساتید و دوستان خوبم که من رو حمایت کردند و همه همکارانی که همراه من بودند، تشکر میکنم. به رسم پایان پادکست ها روز و شبتان خوش، تنتان سلامت ، دلتان شاد و لبتان خندان.
مارتنزیت؛ زیست مواد دندانی به زبان شیرین! دکتر سیامک شایان| این روزها پادکست و محتوای صوتی اقبال خوبی در میان کاربران ایرانی پیدا کرده است و بسیاری از مردم در زمان خود را حین رفت و آمد، در فضای کار یا خانه با شنیدن پادکست پر میکنند. دندانپزشکان هم از این قاعده مستثنی نیستند، شمار …