news

نانو فناوری در دندانپزشکی

By دسامبر 10, 2021 No Comments

مهندس فرهاد هندی

اریک درکسلر در کتاب خود با عنوان «موتورهای خلقت: عصر آینده نانوتکنولوژی» فناوری نانو را رایج کرد و نویدبخش انقلابی در تمام حوزه‌ها از جمله حوزه سلامت شد.
کاربردهای جدید نانو دندانپزشکی در تشخیص، درمان و پیشگیری بیماری برای تغییر مراقبت های بهداشتی دهان و دندان به روشی اساسی پیش بینی شده است. به طور خاص، نانو می‌تواند در دندانپزشکی ترمیمی، تشخیص و درمان سرطان، تصویربرداری مولکولی و دندانپزشکی ایمپلنت کاربرد فراوانی داشته باشد و همچنین در ارتودنسی با ایجاد ساخت‌هایی جدید و دقیق‌تر باعث بهبود روند درمان و کار دندانپزشکان شود.

نانو چیست؟
نانو، علم کوچک مقیاس‌ها است. علمی که در تمام حوزه‌ها نفوذ کرده و توسط اطلاعات موجود، امروزه ما می‌دانیم رفتار مواد در مقیاس نانو، با رفتار همان ماده در مقیاس بزرگتر کاملا متفاوت است. قدرت، رسانایی، رنگ و سمیت تنها بخشی از ویژگی‌هایی هستند که در مقیاس کوچکتر که به آن نانو می‌گوییم تغییر می‌کنند.
در واقع، می‌توان با تغییر ساختار ماده‌ای شبیه جیوه از سمیت آن کاست و این بحث قدیمی در خصوص استفاده از جیوه در دندانپزشکی را خاتمه داد اما به همین سادگی هم نیست؛ باید دید اصلاً به صرفه است تغییر ماهیت ماده و یا بهتر است از مواد جایگزین استفاده شود.
ساختارهای نانو به دو شکل ایجاد می‌شوند.
۱) از بالا به پایین: در واقع شامل کاهش اندازه یک ساختار موجود به سطح نانومقیاس است، ساختاری در مقیاس بزرگتر به ساختاری در مقیاس کوچکتر تبدیل می‌شود.
۲) از پائین به بالا: یعنی دستکاری و بازتولید نانوساختارهایی که خود در مقیاس کوچک هستند اما برای کاربردی شدن نیاز به تغییراتی دارند.

نانودندانپزشکی
نانو، در دندانپزشکی کاربردهایی از جمله شناسایی مینای دندان، باکتری های دهان، بیوفیلم‌ها و نقش پروتئین‌های سطحی در چسبندگی های بیومکانیکی و نانومکانیکی باکتریها را خواهد داشت. پیشرفت‌های نانودندان‌پزشکی مانند تشخیص‌های مبتنی بر اگزوزوم بزاق، طراحی ایمپلنت‌های دندانی زیست سازگار و ضد میکروبی از اقدامات بعدی در زمینه کاربرد نانوتکنولوژی در دندانپزشکی خواهد بود.
امروزه با ایجاد ساختارهایی نانو سعی بر این است که به واسطه وزیکول‌های اگزوزوم‌ سلول‌های پالپ دندانی را در حوزه تشخیص و درمان سرطان به کار بگیرند.
نانومواد شامل نانوذرات، نانوخوشه‌ها، نانو کریستال‌ها، نانولوله‌ها، نانوالیاف، نانوسیم‌ها، نانومیله‌ها، نانوفیلم‌ها و غیره است. فتولیتوگرافی با چاپ نانو، برای سنتز مواد نانو با نانوتوپووگرافی‌های مرتب یا تصادفی ایجاد می‌شود.
نانوچسب‌ها و نانوچسب‌ها با ویژگی‌های مکانیکی، فیزیکی و شیمیایی بهبود یافته در حال حاضر نمونه‌های موفق نانودندانپزشکی هستند.
Ormocer(مخفف سرامیک های اصلاح شده ارگانیک)، نشان دهنده یک فناوری جدید مبتنی بر سنتز ژل Sol با استفاده از ذرات متشکل از پلیمرهای آلی سیلیکون و شیشه های سرامیکی است که برای کامپوزیت های دندانی استفاده می‌شود.
نانوذرات نقره به عنوان جایگزینی برای مواد پرکننده دندان استفاده می شود. مزایای منحصر به فرد این نانوذرات ضد سایش است. خواص ضد باکتریایی و ضد قارچی استفاده از آنها را در دندانپزشکی ترمیمی امکان پذیر می کند.
نانومیله‌ها که در دندانپزشکی ترمیمی استفاده می‌شوند، ساختاری مشابه میله‌های مینا دارند. منشور مینای دندان مانند هیدروکسی آپاتیت (HA) که نوعی کانی فسفاته است نانو میله‌هایی ایجاد شده‌اند که ویژگی‌های خودآرایی را نشان می‌دهند و این ساختارهای مصنوعی از نمونه طبیعی دندان هم عملکرد بهتری دارند.

نانودندانپزشکی و تسکین
در آینده‌ای نزدیک، آمپول‌ها حذف خواهند شد و القای بی حسی موضعی از طریق نانو دندانپزشکی در سال های آینده امکان پذیر خواهد بود. به این شکل که یک سوسپانسیون کلوئیدی حاوی میلیون‌ها ذرات نانوربات دندانی مسکن فعال می‌تواند روی لثه بیمار نصب شود. این نانوروبات ها پس از تماس با سطح تاج یا مخاط با مهاجرت به شیار لثه به عاج می رسند و بدون درد به محل مورد نظر می رسند. با رسیدن به عاج، نانوروبات‌ها وارد لوله عاجی با قطر ۱ تا ۴ میکرومتر می‌شوند و به سمت پالپ حرکت می‌کنند.
در ارتودنسی هم نانو ربات‌های ارتودنسی می‌توانند مستقیماً بافت‌های پریودنتال را دستکاری کنند و امکان صاف کردن سریع و بدون درد دندان، چرخش و تغییر موقعیت عمودی را در عرض چند دقیقه تا چند ساعت فراهم کنند.
جهان آینده میان دوقطب کامپیوتر و نانوتکنولوژی معنی خواهد شد، هرچند می‌توان مطمئمن بود این علوم، خود مادران علوم نوین دیگری خواهند بود.

مهندس فرهاد هندی اریک درکسلر در کتاب خود با عنوان «موتورهای خلقت: عصر آینده نانوتکنولوژی» فناوری نانو را رایج کرد و نویدبخش انقلابی در تمام حوزه‌ها از جمله حوزه سلامت شد. کاربردهای جدید نانو دندانپزشکی در تشخیص، درمان و پیشگیری بیماری برای تغییر مراقبت های بهداشتی دهان و دندان به روشی اساسی پیش بینی شده …