
سوال: چرا ممکن است به سرطان دهان مبتلا شویم؟
پاسخ از دکتر حامد مرتضوی
متخصص بیماریهای دهان و استاد تمام دانشکده دندانپزشکی شهید بهشتی

از مهمترین دلایل ابتلا به سرطان دهان نداشتن اطلاعات کافی در مورد علل و علایم مرتبط با این پدیده است. این نقص اطلاعاتی نه تنها در جامعه عمومی بلکه در جامعه تخصصی (علوم پزشکی) نیز مشاهده میشود.
لزوم توجه به این موضوع زمانی اثبات میشود که اهمیت و عوارض آن شناخته شود؛ سرطان دهان ششمین سرطان انسان است که حتی میتواند با مرگ همراه باشد. بنابراین نیاز است علامیم و نشانههای آن هرچه بیشتر مورد توجه قرار گیرد.
سرطان دهان بنا به دلایل مختلفی از جمله مصرف دخانیات، مشروبات الکلی، اشعه های یونیزان (نور خورشید) و در عفونت ویروس پاپیلومای انسانی (hpv) ایجاد میشود. اهمیت مورد اخیر تا حدی است که افزایش میزان ابتلا به سرطان دهان در بعضی مطالعات جدید به این مورد منتسب شده است.
در سالهای گذشته سرطان دهان بیماری افراد با سن بالا و به ویژه مردان در نظر گرفته میشد؛ در حالی که در حال حاضر به دلیل فراگیر شدن مواجه افراد با سنین کم و جنسیت مونث با عوامل مطرح شده در فوق دیگر سرطان بیماری مردان مسن نیست!!!
متاسفانه تظاهرات بالینی سرطان دهان، شکل و نمای اختصاصی ندارد و از این گذشته اغلب آنها بدون علامت (بدون درد) هستند. به عنوان مثال سرطان دهان میتواند در قالب یک زخم منفرد، تودهای با سطح ناصاف، قرمزی و کاهش ضخامت مخاط، سفیدی یا افزایش ضخامت مخاط و یا انواع تغییر رنگهای تیره (قهوهای- سیاه) مخاط دهان مشاهده شود. این تنوع شکل، خود یک معضل تشخیصی است.
توضیحات فوق نشان میدهد که مواجه دراز مدت با عوامل سرطانزا میتواند زمینه ابتلا را فراهم کند.
نکته دیگری که معمولا مغفول میماند و زمینه ساز ابتلا به سرطان می شود. عدم درمان به موقع ضایعاتی است که از آنها به «ضایعات پیش بدخیم» یاد میشود. این ضایعات در بدو وجود سرطان نیستند ولی عدم درمان آنها و یا عدم ترک و حذف علل ایجاد آنها میتواند طی ۵ تا ۱۰ سال زمینه سرطانی شدن آنها را فراهم کند که این مسله اهمیت شناخت آنها را بیشتر و بیشتر میکند.
باتوجه به مطالب ذکر شده، کنترل و ترک عوامل سرطانزا، رعایت اصول حفاظتی در روابط بین فردی در جهت کنترل hpv، تشخیص سریع و درمان انواع ضایعات پیش بدخیم، معاینات داخل دهانی شخصی و غربالگریهای دورهای، میتوانند باعث کاهش احتمال ابتلا به سرطان دهان شود.
سوال: چرا ممکن است به سرطان دهان مبتلا شویم؟ پاسخ از دکتر حامد مرتضوی متخصص بیماریهای دهان و استاد تمام دانشکده دندانپزشکی شهید بهشتی از مهمترین دلایل ابتلا به سرطان دهان نداشتن اطلاعات کافی در مورد علل و علایم مرتبط با این پدیده است. این نقص اطلاعاتی نه تنها در جامعه عمومی بلکه در جامعه …